Dobór pompy ciepła. Poznaj zasady działania różnych rodzajów pomp do ogrzewania domu i wody

Z tekstu dowiesz się:

• jaki wpływ na dobór pompy ciepła ma wiek i stan budynku,
• dlaczego przy doborze pompy należy brać pod uwagę także ekologię i efektywność ogrzewania,
• jaką pompę wybrać ze względu na jej źródło ciepła,
• jakie są korzyści doboru powietrznej pompy ciepła,
• na czym polega dobieranie pompy do powierzchni domu,
• jak najwygodniej sterować pompą ciepła.

Dobieranie pompy ma znaczący wpływ na koszty eksploatacji budynku. Jest to szczególnie odczuwalne w sezonie zimowym, ponieważ ujemne temperatury wymuszają intensywniejsze zużywanie energii cieplnej. Jeśli więc zależy Ci na niższych rachunkach, zainwestuj w rozwiązania, które odciążą budżet, a jednocześnie zapewnią komfortowe warunki cieplne w domu. Sprawdź, na czym polega odpowiedni dobór pompy ciepła – gruntowej, wodnej lub powietrznej.

Dobór pompy ciepła z uwagi na stan i wiek budynku

Jednym z czynników, jaki należy uwzględnić podczas doboru pompy ciepła, jest stan budynku.

• Dobór pompy ciepła do nowego domu

W przypadku nowych budynków dobór pompy ciepła pozwala ograniczyć koszty inwestycyjne. Przede wszystkim nie trzeba budować przyłącza gazu i komina spalinowego – dzięki temu koszty inwestycji mogą być porównywalne do kosztów budowy systemu grzewczego z kotłem.

Pompa ciepła nie posiada przy tym szczególnych wymagań dotyczących pomieszczenia. Może ono mieć małą kubaturę, która powinna jedynie być zależna od rodzaju i ilości czynnika chłodniczego.

Przeczytaj też: Rozwiązania Vaillant w nowym budownictwie

• Dobór pompy ciepła do istniejącego domu

Zastosowanie pompy ciepła w istniejącym domu to częsta praktyka (szczególnie przy braku dostępu do sieci gazowej). Zasadniczą różnicą będzie tutaj sprawdzenie, czy pompa ciepła będzie mogła samodzielnie zapewnić pokrycie potrzeb cieplnych budynku. Jeśli termomodernizacja domu nie była zbyt zaawansowana, warto zastosować tzw. system ogrzewania hybrydowego. Wymaga to pozostawienia nowego kotła, który ze względów funkcjonalnych powinien pracować automatycznie – a więc kocioł na paliwa gazowe, ciekłe lub ewentualnie na palety (granulat drewna).

W istniejących budynkach zwykle znajduje się tradycyjne ogrzewanie grzejnikowe. Nie stanowi to przeszkody dla zastosowania pompy ciepła, szczególnie jeśli dom został poddany termomodernizacji. Zmniejszenie potrzeb cieplnych pozwala bowiem obniżyć temperaturę wody grzewczej i wydajność cieplną grzejników. Niższa temperatura zasilania grzejników (np. do 55°C) pozwoli na zwiększenie czasu pracy pompy ciepła w sezonie grzewczym. W takim przypadku zwykle potrzebne jest wsparcie ze strony dodatkowego źródła ciepła (przez 5-20% sezonu grzewczego).

Przeczytaj też: Rozwiązania Vaillant w domach do modernizacji

Dobór pompy do instalacji – jak to wygląda w kontekście troski o środowisko?

Jeśli pompa ma być jedynym źródłem ciepła, to najefektywniej i najbardziej ekologicznie będzie współpracowała z niskotemperaturowym systemem ogrzewania, jakim jest instalacja ogrzewania podłogowego. Bardzo często w przypadku wymiany starych kotłów opalanych paliwem stałym instalacja grzewcza przystosowana jest do zasilania wodą grzewczą o wyższej temperaturze, na poziomie 60-80°C. Pompa ciepła pracuje optymalnie w niższych temperaturach, rzędu 35-40°C, a podanie takiej temperatury na grzejniki spowoduje, że ich moc grzewcza spadnie. Rozwiązaniem jest wybór wysokotemperaturowej pompy ciepła, np. aroTHERM plus, lub wymiana grzejników na większe. Warto też rozważyć w sytuacji generalnego remontu wykonanie niskotemperaturowej instalacji grzewczej i poddanie budynku termomodernizacji, dzięki czemu znacznie spadnie zapotrzebowanie na energię do ogrzewania. Należy jednak pamiętać, że pompa ciepła to urządzenie, które może pomóc odczuwalnie obniżyć rachunki, ale tylko wtedy, gdy ma zapewnione odpowiednie warunki do pracy. Montaż pompy ciepła w źle zaizolowanym budynku, z którego ucieka ciepło, zwykle nie ma sensu.

Dobór pompy – obliczenia COP i zakresy temperatur ze względu na źródło ciepła

Rodzaj pompyciepła zależy od jej źródła energii. Na polskim rynku są dostępne głównie pompy:

• powietrzne,
• wodne,
• gruntowe.

Istnieją także urządzenia, które mogą korzystać ze wszystkich rodzajów źródeł. Pompy z możliwością wyboru dolnego źródła ciepła (np. flexoTHERM exclusive lub flexoCOMPACT exclusive) pozwalają uzyskać znaczną część energii potrzebnej do ogrzewania budynku i wody. Wszystkie rodzaje pomp posiadają także funkcję aktywnego chłodzenia pomieszczenia, dzięki czemu latem mogą zastąpić klimatyzatory. W przeciwieństwie do klimatyzatorów pompy ciepła zmniejszają temperaturę równomiernie w całym domu. Taki efekt jest możliwy dzięki podłączeniu ich do ogrzewania płaszczyznowego, np. podłogowego.

Przeczytaj: Chłodzenie pomieszczeń za pomocą pompy ciepła. Sprawdź, jak to działa

Dobór powietrznej pompy ciepła. Czy warto w nią inwestować?

Dobór powietrznej pompy ciepła gwarantuje wysoką efektywność energetyczną, ponieważ korzysta ona z ogólnodostępnej energii uzyskiwanej z temperatury otoczenia (do nawet

-20°C). Dzięki temu pozwala zaoszczędzić nawet 75% kosztów energii cieplnej. W znacznym stopniu ogranicza także emisję szkodliwych substancji i dwutlenku węgla do środowiska. Klasa efektywności tych urządzeń wynosi A++ lub A+++ (w trybie grzewczym).

Istotne znaczenie ma tutaj także rodzaj regulatora. Wskazane jest, aby poza pracą pogodową pozwalał on na regulację wydajności systemu grzewczego w kilku strefach budynku. Wówczas w całkowitej obliczanej efektywności pompy ciepła uwzględnia się tzw. dodatkową premię (do 5%). Pozwala to często na przejście pompy ciepła z klasy A++ do najwyższej klasy A+++.

Przeczytaj: Czy opłaca się ogrzewać dom i wodę za pomocą powietrznej pompy ciepła?

Dobór pompy ciepła powietrze-woda sprawdza się nawet w klimacie umiarkowanym – pod warunkiem, że jest to urządzenie pochodzące od sprawdzonego i rzetelnego producenta, który jest w stanie dostosować swoje rozwiązania technologiczne do panujących warunków. Powietrzne pompy ciepła marki Vaillant przechodzą szereg testów, które potwierdzają, że pracują one z bardzo dużą sprawnością zarówno w trakcie gorącego lata, jak i mroźnej zimy.

Przeczytaj: Powietrzne pompy ciepła – na czym polega ich działanie?

Bardzo ważną zaletą powietrznej pompy ciepła jest jej ekonomiczność. Tego rodzaju urządzenia należą do jednych z najtańszych ekologicznych systemów grzewczych. Przed zamontowaniem urządzenia nie trzeba także budować instalacji do dolnego źródła ciepła, a cały proces montażu pompy trwa średnio 1-2 dni. Dzięki temu powietrzną pompę ciepła mogą wybrać właściciele:

• domu stojącego na małej działce,
• wykończonego ogrodu, którego nie chcą zniszczyć pracami ziemnymi,
• działki w gęstej zabudowie miejskiej,
• istniejącego domu, w którym jest modernizowany system ogrzewania.

Instalacja pompy ciepła powietrze-woda nie wymaga także dużej ingerencji w samą konstrukcję budynku. Warto jednak pamiętać, że największe korzyści z pompy ciepła można uzyskać, gdy już w projekcie budynku zostanie uwzględniony montaż urządzenia.

Dobór pompy ciepła do powierzchni domu. Na co zwrócić uwagę w trakcie doboru pompy ciepła?

Rodzaj pompy ciepła jest bardzo istotny, ale to nie jedyna rzecz, która ma wpływ na jej efektywność. Aby mieć pewność, że pompa będzie najlepiej spełniała swoje zadanie, istotny jest także dobór pompy ciepła do powierzchni domu oraz związana z tym sprawność i moc urządzenia.

• Moc pompy ciepła

Moc pompy powinna być dobrana do parametrów cieplnych budynku oraz ilości zużywanej ciepłej wody. Jeśli dom ma małą powierzchnię, dobrą izolację i mieszkają w nim maksymalnie trzy osoby, najlepiej wybrać pompę o mocy grzewczej 3,6–5,3 kW. Do ogrzewania powietrza i wody w większych domach można wykorzystać pompę o mocy 8–10 kW, a w budynkach wielorodzinnych lub firmach – powyżej 11 kW.

• Sprawność pompy ciepła

Przed zakupem pompy ciepła warto zwrócić uwagę także na wskaźnik COP. Określa on sprawność pompy, czyli jej stopień pozyskania ciepła ze środowiska w stosunku do zużytego przez nią prądu. Należy jednak pamiętać, żde wskaźnik COP jest wartością zmienną i zależy od temperatury górnego i dolnego źródła. Wpływ na wysokość COP mają także urządzenia będące częścią systemu pompy – m.in. sprężarka i zawór rozprężny.

Jak najwygodniej obsługiwać pompy ciepła? Wybieraj nowoczesne rozwiązania

Nowoczesne pompy ciepła mogą być wyposażone w system inteligentnego sterowania. Urządzenia marki Vaillant można podłączyć do systemowego regulatora pogodowego sensoCOMFORT 720 i modułu komunikacji internetowej. Dzięki temu sterowanie pompą ciepła będzie odbywać się nawet za pomocą smartfona. Wystarczy jedna aplikacja sensoAPP, aby zdalnie uruchomić i zatrzymać pracę pompy bądź zmienić jej ustawienia. Taka funkcja przydaje się zwłaszcza wtedy, gdy przez długi czas przebywasz poza domem i na dzień przed powrotem chcesz uruchomić ogrzewanie budynku.

Przeczytaj: Budowa pompy ciepła – co warto o niej wiedzieć?