Ze względu na aktualną sytuację alarmową w Polsce przedstawiamy najważniejsze zasady postępowania z urządzeniami grzewczymi na wypadek powodzi:
✅ Koniecznie należy wyłączyć urządzenie grzewcze na stałe z zasilania (wyłączyć bezpiecznik)!
✅ W przypadku potrzeby przeniesienia urządzenia niezbędny jest pilny kontakt z serwisem posiadającym odpowiednie uprawnienia w celu wykonania tej czynności w bezpieczny sposób.
✅ Gdy pompa ciepła lub kocioł ulegnie zalaniu, nie wolno ich podłączać do zasilania. W takiej sytuacji rekomendujemy kontakt z infolinią Vaillant 801 804 444 lub 22 323 01 50 lub kontakt z Regionalnym Koordynatorem Serwisu we Wrocławiu: 71 355 83 32 lub Chorzowie: 602 412 793
Postępowanie z pompami ciepła i kotłami po powodzi. Co zrobić z pompą ciepła w przypadku zalania wodą?
Pompy ciepła, które uległy zalaniu/do których dostała się woda.
Bezpieczeństwo
W sytuacji, w której do pompy ciepła dostała się nawet niewielka ilość wody w pierwszej kolejności należy odłączyć dopływ energii elektrycznej do urządzenia. W tym celu należy skorzystać z wyłączników umieszczonych w pobliżu urządzenia i/lub w rozdzielnicy elektrycznej/tablicy rozdzielczej w budynku. Tę czynność należy wykonać niezależnie od tego czy w danej chwili budynek posiada dostęp do energii elektrycznej czy też nie. Dzięki temu po ewentualnym przywróceniu zasilania do budynku unikniemy ryzyka uszkodzenia elementów pompy ciepła, np. na skutek wystąpienia zwarcia w obwodach elektrycznych poszczególnych podzespołów i uszkodzenia tych elementów.
Kontrola urządzenia
Na dalszym etapie niezbędny jest kontakt z serwisantem, który dokona szczegółowych oględzin urządzenia. W tym celu serwis dokonuje demontażu elementów obudowy i dokładnego sprawdzenia każdego elementu pompy ciepła. W szczególności dotyczy to kontroli oraz ewentualnego czyszczenia i osuszenia takich elementów jak:
- płyty elektroniczne, czujniki temperatury i ciśnienia
- silniki i siłowniki, np. silnik wentylatora czy pompa obiegowa
- przewody elektryczne i łączniki.
Kolejny etap prac to wykonanie pomiarów elektrycznych pod kątem wykrycia ryzyka zwarć i uszkodzeń w obwodach elektrycznych. W przypadku stwierdzenia nieprawidłowości niezbędna jest wymiana poszczególnych elementów. Niestety długotrwałe narażenie na kontakt z wodą może doprowadzić do uszkodzenia i potrzeby wymiany wielu elementów. W szczególności dotyczy to automatyki i czujników, czasem również silników.
Przygotowanie pompy ciepła do ponownego uruchomienia
W przypadku kontaktu urządzenia z wodą osuszenia wymagają również elementy obudowy, a w szczególności materiały izolacyjne. Pozostawienie nawet niewielkich ilości wilgoci wewnątrz urządzenia groziłoby ponownym narażeniem elementów automatyki na kontakt z wilgocią, a przez to ryzyko zwarcia w obwodzie elektrycznych i uszkodzeń.
Po całkowitym osuszeniu wszystkich elementów pompy ciepła serwisant może przystąpić do próby ponownego uruchomienia urządzenia. W tym celu korzysta z funkcji testowych, które pozwalają na niezależnie włączanie poszczególnych podzespołów takich jak wentylator, pompa obiegowa, itd. Dopiero po sprawdzeniu poprawności pracy wszystkich elementów możliwe jest włączenie całego systemu.
Konserwacja pozostałych elementów instalacji grzewczej
Niestety w przypadku części domów dochodzi nie tylko do zalania jednostki zewnętrznej pompy ciepła, ale również elementów instalacji wewnątrz budynku. Serwis dokonuje wówczas szczegółowej kontroli i ewentualnie naprawy również jednostki wewnętrznej pompy ciepła. Sprawdzenie wymagają również takie elementy jak zawory przełączające i mieszającego występujące w instalacji oraz pompy obiegowe, a także zbiornik ciepłej wody i ewentualny zbiornik buforowy.
Jeśli pozwala na to konstrukcja zbiornika wówczas serwis dokonuje demontażu elementów izolacyjnych w celu ich wysuszenia. Ogranicza to ryzyko korozji zbiornika, a w razie potrzeby pozwala nałożyć farbę ochronną.
Suszenie budynku i dalsza kontrola instalacji
W trakcie kolejnych dni eksploatacji instalacji grzewczej oraz suszenia budynku nadal występuje niestety ryzyko negatywnego wpływu wilgoci na elementy urządzeń. Wynika to z bardzo wysokiego poziomu wilgotności powietrza, który może przekraczać wartości zalecane dla optymalnej eksploatacji instalacji. W tym okresie należy unikać przerw w pracy systemu grzewczego, dbać o wentylację pomieszczeń i zwracać uwagę na jakiekolwiek nietypowe objawy pracy systemu. Wszelkie nieprawidłowości powinny być szybko zgłaszane do serwisu. Możliwe jest, iż po jakimś czasie niezbędna będzie ponowna kontrola systemu z uwagi na pracę instalacji w warunkach podwyższonej wilgotności.
Pompy ciepła, które zostały odłączone i przeniesienie w bezpieczne miejsce przed nadejściem wysokiej wody
Ponowne podłączenie pompy ciepła typu split
W przypadku części budynków przed nadejściem fali powodziowej dokonano pilnego demontażu pompy ciepła typu split i przeniesienia jej w bezpieczne miejsce. Po osuszeniu i uprzątnięciu miejsca montażu pompy ciepła możliwy jest ponowny montaż urządzenia. Proces ten może być trudniejszy niż miało to miejsce w trakcie pierwszego montażu pompy ciepła. Istnieje ryzyko, iż w trakcie pilnego demontażu doszło do uszkodzenia pompy ciepła i/lub elementów instalacji. Możliwe jest również, iż w trakcie demontażu doszło do wycieku części czynnika ziębniczego z obiegu pompy ciepła. W związku z tym ponowny montaż i uruchomienie pompy ciepła wymaga zaangażowania zarówno osób zajmujących się montażem jak i serwisem danego typu pompy ciepła.
Kontrola stanu pompy ciepła
W pierwszej kolejności wykonawca musi dokonać kontroli stanu urządzenia pod kątem ewentualnych uszkodzeń jakie mogły wystąpić w trakcie pilnego demontażu. Niezbędne jest też sprawdzenie kompletności wyposażenia urządzenia oraz stanu instalacji elektrycznej oraz rur, którymi pompa ciepła będzie zasilała jednostkę wewnętrzną. W razie potrzeby niezbędne jest wykonanie naprawy urządzenia lub uzupełnienia elementów instalacji, np. czujników temperatury, przewodów komunikacyjnych, itd. Jeśli stan urządzenia na to pozwala wówczas wykonawca ponownie mocuje pompę ciepła do cokołu montażowego/fundamentu.
Połączenie pompy ciepła z jednostką wewnętrzną
Najważniejszą kwestią jest ponowne połączenie pompy ciepła z jednostką wewnętrzną. Jeśli w trakcie demontażu pompy ciepła nie zabezpieczono dokładnie rur łączących obie jednostki (np. poprzez zalutowanie końcówek rur) wówczas w trakcie powodzi do wnętrza rur dostała się woda i zanieczyszczenia. W takim przypadku niezbędna jest wymiana rur. W przeciwnym razie, mimo prób płukania instalacji, np. strumieniem azotu, nadal istniałoby ryzyko późniejszej awarii systemu, np. na skutek degradacji oleju w sprężarce pompy ciepła czy też redukcji przepływu czynnika przez filtry czy zawór rozprężny. Pompę ciepła można podłączyć tylko do instalacji, która była zabezpieczona w sposób wykluczający ryzyko napływu zanieczyszczeń do wnętrza rur.
Ponowne uruchomienie urządzenia
Po zakończeniu instalacji wykonawca przeprowadza procedurę kontroli szczelności instalacji, opróżnienia systemu i ostatecznego napełnienia czynnikiem ziębniczym. Niezbędną czynnością będzie sprawdzenie czy w pompie ciepła występuje odpowiednia ilość czynnika ziębniczego. Jeśli w trakcie demontażu systemu czynnik nie został odprowadzony skutecznie do obiegu pompy ciepła i/lub butli wówczas przed włączeniem pompy ciepła serwisant ewakuuje czynnik z pompy ciepła, sprawdza jego ilość i podejmuje decyzję o dalszym działaniu. W zależności od rodzaju czynnika i ewentualnej wielkości ubytków niezbędne może być dopełnienie instalacji lub całkowita wymiana czynnika w obiegu ziębniczym.
Ponowne uruchomienie pompy ciepła możliwe jest dopiero po precyzyjnym wykonaniu wszystkich wymienionych czynności. Jakikolwiek kompromis, rezygnacja z jednego z etapów czy zbyt krótki czas poświęcony na wykonanie czynności może w przyszłości oznaczać dla użytkownika wysokie koszty napraw.
Ponowne podłączenie monoblokowej pompy ciepła
W tym przypadku również niezbędna jest dokładna ocena stanu pompy ciepła, ewentualna naprawa czy też uzupełnienie elementów instalacji. Po zamocowaniu pompy ciepła wykonawca łączy pompę ciepła z instalacją oczyszczając uprzednio niezabezpieczone odcinki rur. Końcowym etapem prac jest napełnienie obiegu pompy ciepła wodą lub płynem niezamarzającym (w zależności od konfiguracji instalacji) oraz odpowietrzenie i uruchomienie układu.
Postępowanie w przypadku zalania kotła gazowego
Podobnie jak w przypadku pompy ciepła kocioł, który miał kontakt z wodą należy w pierwszej kolejności odłączyć zasilanie z instalacji elektrycznej. Należy również zamknąć zawór gazowy przy kotle i w skrzynce gazowej, ponieważ nie znamy stanu instalacji gazowej. Następnie niezbędne jest zlecenie serwisantowi oceny stanu instalacji gazowej oraz kotła. Serwisant w szczególności ocenia stan elementów układu sterującego pracą kotła oraz palnika, tzw. ścieżki gazowej, wentylatora i pompy obiegowej. Po precyzyjnym oczyszczeniu i osuszenia poszczególnych części kotła serwisant dokonuje pomiarów elektrycznych w poszukiwaniu uszkodzeń takich elementów jak czujniki temperatury i ciśnienia oraz siłowniki i silniki. Osuszenia wymagają również elementy izolacyjne.
Po ewentualnej wymianie uszkodzonych elementów i sprawdzeniu instalacji gazowej oraz ciśnienia gazu serwisant dokonuje próby uruchomienia urządzenia kontrolując poprawność procesu spalania i przepływu wody w instalacji grzewczej.
Niestety mimo precyzyjnej oceny stanu wszystkich elementów kotła i dokonaniu niezbędnych napraw trzeba liczyć się z tym, iż w trakcie kolejnych dni pracy kotła może wystąpić awaria innych podzespołów, które miały kontakt z woda.
Ponowny montaż kotła, który został zdemontowany i przeniesiony w bezpieczne miejsce przed nadejściem fali powodziowej
Po ustabilizowaniu się sytuacji i przywróceniu dostaw gazu, energii elektrycznej i wody kocioł gazowy można ponownie podłączyć do instalacji. Przed dokonaniem montażu instalator posiadający uprawnienia gazowe i elektryczne sprawdza stan techniczny całego systemu. W przypadku stwierdzonym uszkodzeń, np. w obrębie instalacji wodnej czy elektrycznej niezbędne jest dokonanie napraw czy wymiany złączek, uszczelnień czy też rur, które ewentualnie uległy uszkodzeniu w trakcie demontażu kotła. Następnie instalator przystępuje do montażu kotła wg procedury opisanej w instrukcji instalacji dbając o to, by w trakcie łączenia kotła z poszczególnymi rurami nie doszło do zanieczyszczenia. Po podłączeniu urządzenia do instalacji przystępuje się do uruchomienia i regulacji kotła